Ekim ayı başında Facebook ve diğerlerinin birkaç saat süren kapanmaları komplo teorilerine inananların çok işine yaradı.
Bildrechte: BR/Sylvia Bentele

Ekim ayı başında Facebook ve diğerlerinin birkaç saat süren kapanmaları komplo teorilerine inananların çok işine yaradı.

Per Mail sharen
Artikel mit Bild-InhaltenBildbeitrag

Komplo teorilerine inananlar ve dünyanın sonuna olan özlem

Ekim ayı başında Facebook ve diğerlerinin birkaç saat süren kapanmaları komplo teorilerine inananların çok işine yaradı: Birçoğu bu olayın ardında bekledikleri dünyanın sonunu gördü. Bu inanışın arkasında neler yatıyor? Bir #Faktenfuchs.

Ünlem işaretinin yer aldığı kırmızı bir üçgen heyecanla yanıp sönüyor; haberleşme aplikasyonu Telegram’da yer alan bir paylaşım ilgi bekliyor. "Kurtuluş başlıyor!” diye yazıyor altında ve şöyle devam ediyor: "Gerçekler gün yüzüne çıkıyor". Başka bir kullanıcı Telegram’da bu olay "Farklı ve daha iyi bir zamana geçiş konusunda yardımcı olacak" diye yazıyor. İkisi de Ekim 2021 ayının başlarında meydan Facebook, Instagram ve WhatsApp aplikasyonların bozulmasına gönderme yapıyor.

Bu sosyal ağların ve haberleşme hizmetinin birkaç saat süren bozulması bazıları tarafından yeni bir dünyanın başlangıcı olarak görüldü. Daha doğrusu: "Yeni Bir Dünya düzeninin" başlangıcı. Bunun arkasında bir komplo teorisi yatıyor.

Dünyanın ardındaki Dünya

Dünyanın sonu fantezileri komplo teorilerine inananların dünyasında her zaman önemli bir rol oynamıştır. Christian Schiffer dediğine göre, bunun nedeni, bu kişilerin "dünyanın ardında bir dünya olduğuna inanmalarıdır.” Kendisi Bayerischer Rundfunk’un ağ uzmanıdır ve komplo teorileri hakkında bir kitap yazmıştır. Komplo teorisi ideologları için sadece gördüğümüz bir dünya değil, aynı zamanda farklı ve gizli bir dünya vardır ve burada kesin kötülük hüküm sürmektedir. Komplo teorilerini anlatanlar, siyasilerden, ekonomi liderlerinden ve dünya genelinde etkili olan insanlardan oluşan bir ağın var olduğuna inanıyor. Bunlar gücü ellerinde bulundurup ve her şeye yön verip kendi büyük planlarını gerçekleştirmek isteyen gizli bir Elit grupmuş.

Bu anlatılanlara inananlar özellikle QAnon ve Great Reset komplo teorisi taraftarlarıdır. Bu iki hareket, görüşlerinde ve hedeflerinde tamamen ortak değiller ama ortak oldukları yönler mevcut.

Christian Schiffer’in belirttiğine göre, dünya elitinin peşinde olduğu bir komploya inananlara göre, bundan kaçmak için ancak bir yöntem bulunuyor: "Herşeyi yok edecek dünyanın sonu." Geriye sadece doğruya ve iyiye her zaman inanmış ve bunu temsil etmiş olanlar kalacakmış. Yani bu anlatılanlara inananlar. Kurtarıcı ve temizleyici bir fantezi olarak dünyanın sonu, komplo teorileri inanışında mecburi bir mantığı bulunuyor. Zira komplocular, gizli hükümet ve derin devlet, burada ve şimdi yenilmez bir durumdadır. İnanışa göre dünyanın sonu, dünyayı bu elit gruptan kurtaracakmış.

10 günlük karanlık

Heyecanla yanıp sönen üçgenin yer aldığı Telegram haberinde şunlar da yazıyor: "Derin devlet ağlarının komple çökmesi. Ondan sonra en az 10 günlük karanlık." 10 gün boyunca her yer karanlık olacakmış. Ya da bir başka kullanıcının yazdığı gibi: “10 Days of Darkness başlayabilir.”

“10 günlük karanlık”: Komplo teorilerine göre dünyanın sonu böyle başlayacakmış. Bunu anlatanlar kıyamet gününden bahsetmiyor ama. Dünyanın sonu, felaketlerin ama aynı zamanda bir temizliğin dönemi olarak görülüyor, diye anlatıyor Christian Schiffer.

Karanlık eşittir iç savaş, diye inanıyor bazıları

Josef Holnburger komplo teorileri uzmanı ve CeMAS’ın (Monitoring, Analiz ve Strateji Merkezi) eş müdürü. #Faktenfuchs ile yaptığı konuşmada, “Kehanet ettikleri, dünyanın sonu değil ama ona yakın bir şey. “

Bu 10 günlük karanlık komplo teorilerine göre iç savaşın olduğu, savaşa benzer durumların yaşandığı ve orduların sokakta yer aldığı bir zaman olacakmış. Bir “İntikam Zamanı” yaşanacakmış, diye anlatıyor Holnburger bu komplo teorisi hikayelerini. İntikam belirli kişilerden alınacakmış. Bu kişiler komplo teorilerine göre gizli dünya hükümetinde yer alan kişilermiş. Örneğin Hillary Clinton, Barack Obama ve Bill Gates, Rockefellerlar veya Rothschildler.

QAnon Hareketinin isteğine göre, bu kişiler iç savaş sırasında hesap verecekmiş. Holnburger’e göre bu kişilerin arasında Yahudi asıllı kişilerin yer alması bir tesadüf değil. Komplo mitleri özellikle bu konuya odaklanıyor. Bu yüzden Holnburger QAnon hareketini tehlikeli buluyor: “Çünkü yapısal olarak Yahudi düşmanıdırlar.”

Hedefler: Yahudi düşmanı, antidemokratik, ırkçı

10 günlük karanlığın ardından komplo teorisi taraftarlarının inanışına göre dünya temizlenecek ve büyük uyanış başlayacak, yani “The Great Awakening”. Holnburger’e göre, bunlar dünyanın nasıl tekrar kurulacağına dair antidemokratik ve ırkçı düşüncelere uyuyor. Holnburger: “Her halkın kendi ülkesinde yaşayacağına dair düşünceler dolaşıyor ortalarda, yani bir kan ve toprak ideolojisi."

QAnon’da bahsedilen “The Great Awakening” önceki ABD başkanı Donald Trump’ı bir kurtarıcı olarak görüyor. Trump sadece ABD'de değil, Almanya'da da bir lider rolü üstlenecekmiş. Bu ideolojinin karanlık yönüyse: “Buna bağlı olarak insan şeklini almış olan kötülük yok edilmiş olacakmış." Bu insan düşmanı yön ise bu ideolojinin tehlikeli yanı, diyor Holnburger. “Gerçekten de konu, bu dönemde insanların öldürülmesidir."

Hatta Schiffer, dünyanin sonu hikâyelerine bağlı olarak bir “iç savaş özleminden” bahsediyor. Bazı taraftarlar bu döneme somut olarak hazırlanıyormuş, örneğin silah satın alarak veya erzak depolayarak.

İşaretler, her yerde işaretler

Christian Schiffer şöyle diyor: “Dünyanın sonunu ve 10 günlük karanlığı beklerken öyle bir dönemin geleceğini işaret eden her türlü işaret yorumlanmaya çalışılıyor.” Örneğin Kuzey Ren-Vestfalya ve Rheinland-Pfalz eyaletlerinde meydana gelen sel felaketi de buna bir işaret olarak yorumlandı. “Facebook'un çökmesi de böyle yorumlandı. Evet önemli bir olaydı ve internetin bazı kısımlarını da etkiledi. Ama birçok kişi için dünyanın sonu anlamına da gelmedi.”

Hüsran büyüyor ve onunla birlikte tehlike de

Peki tüm bu işaretlerin yanlış olduğu ortaya çıkınca ne olacak? Facebook’un çökmesi birkaç saat sürdü ama 10 günlük karanlık görüldüğü üzere henüz başlamadı. Bunlar hüsran anlarıdır, diyor CeMAS’tan Josef Holnburger ve bu kesimlerde buna benzer hüsran anları son zamanlarda sıkça meydana geliyormuş.

Buradaki tehlike taraftarların radikalleşmesidir. “Bu durumda belki de 10 günlük karanlığı başlatmak için kendileri devreye girmek isteyeceklerdir” diyor Holnburger. Ocak 2021’de meydana gelen ABD başkenti Washington D.C.’de yer alan Kapitol saldırısında 5 kişi hayatını kaybetti. 2020’in yaz aylarında da Berlin’deki parlamento binasına girmeye çalışıldı ve az kalsın insanlar binaya girebilecekti.

Holnburger’e göre, bu kesimlerin başlangıç anı olarak yorumladıkları her olayda sesler yine yükselecek. Her sefer şu 10 günlük karanlık için seferberlik ilan edilecek. Bu, rastlantısal bir terörizm olarak tarif edilebilir: “Bir gün bir kişi kendisi bu işi ele alacak.” Christian Schiffer rastlantısal terörizmi şöyle tarif ediyor: “Tek bir kişinin değil de bütün bir grubun radikalleşmesidir. Onların hedefi de bu gruptan bir kişinin kırmızı çizgiyi aşması, silaha sarılması ve bir katil olmasıdır.”

İkinci büyük “topluluk” Almanya’da

Bu grupları düzgün bir şekilde takip edebilmek çok zor, çünkü çok büyükler. ABD’de Public Religion Research enstitüsünün yaptığı bir araştırmaya göre, halkın %15’i QAnon hareketinin düşüncelerine katılıyor. Aynı araştırmaya göre her beş Amerikalıdan biri (%20), yakında güçlü elit grupları temizleyecek ve hak eden liderleri ortaya çıkaracak bir fırtınanın meydana geleceğine inanıyor.

Holnburger’e göre Telegram’daki en büyük İngilizce konuşulan QAnon kanalının 330.000 üyesi, Almanca konuşulan kanalın da 150.000 üyesi bulunuyor. Almanca konuşan taraftarların sayısı çok yüksek ve bu da Holnburger’e göre korkutucu. “Orada olanları iyice takip etmeli ve bu insanların radikalleşme durumlarını nasıl yine geriye döndürebileceğimizi düşünmeliyiz.”

Sonuç

Sosyal platformların bir süreliğine kapanmasını bazı komplo teorisi çevreleri bir işaret olarak yorumladılar. Buna göre 10 günlük karanlık başlayacaktı. Bu dönem dünyanın sonunun başlangıcına işaret ediyormuş ve böyle bir dönemden sonra büyük bir uyanış olacak ve daha güzel, daha iyi bir dünya başlayacakmış.

QAnon hareketinin taraftarları 10 günlük karanlık olarak bir iç savaşı görüyorlar ve bu iç savaşta elit gruplar öldürülecek, zira bunlar gizli bir dünya hükümeti ile kendi hedeflerine ulaşmaya çalışıyorlar. Gerçekten de Facebook, Instagram ve WhatsApp'ın kapanması birkaç saat sürdü ama şiddetli ayaklanmalara sebep olmadı. Uzmanlara göre komplo teorisine inananların bu tür “hüsran anları” onların daha da radikalleşmesi ve artık silaha sarılmaları tehlikesini barındırıyor.

"Hier ist Bayern": Der BR24 Newsletter informiert Sie immer montags bis freitags zum Feierabend über das Wichtigste vom Tag auf einen Blick – kompakt und direkt in Ihrem privaten Postfach. Hier geht’s zur Anmeldung!